Bắt nạt nơi làm việc – tưởng chỉ xuất hiện ở học đường – lại đang diễn ra ngay trong các nhà máy, văn phòng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu quả và uy tín doanh nghiệp.
Tại một xưởng may lớn ở Bình Dương, Lan – một công nhân trẻ vừa tốt nghiệp trung cấp kỹ thuật may – bị nhóm công nhân lâu năm đứng đầu bởi chị Lý cô lập ngay từ những ngày đầu. Thay vì được hỗ trợ, Lan bị chế giễu, giao việc khó, không ai giúp đỡ. Áp lực khiến cô liên tục mắc lỗi, bị xử phạt và buộc phải nghỉ việc chỉ sau một tháng.
Đáng nói, Lan không phải là trường hợp đầu tiên. Nhiều người mới đã từng bị nhóm này ép đến mức phải rời đi. Tình trạng này lan truyền ra ngoài khiến ứng viên e ngại, một số khách hàng lớn cũng cắt giảm đơn hàng. Ban giám đốc buộc phải vào cuộc, điều tra nội bộ và điều chuyển chị Lý.
Hiện tượng “ma cũ nạt ma mới” gây ra ít nhất 6 hậu quả nghiêm trọng:
- Giảm năng suất lao động: Nhân viên mới mất tinh thần, ảnh hưởng tiến độ chung.
- Tăng tỷ lệ nghỉ việc: Doanh nghiệp tốn kém chi phí tuyển dụng và đào tạo lại.
- Mất đoàn kết nội bộ: Hình thành bè phái, làm giảm hiệu quả phối hợp nhóm.
- Ảnh hưởng hình ảnh doanh nghiệp: Danh tiếng xấu lan rộng, khó thu hút nhân tài và khách hàng.
- Gia tăng rủi ro tai nạn: Người mới thiếu hỗ trợ dễ mắc lỗi kỹ thuật.
- Gây áp lực cho quản lý: Tốn thời gian xử lý mâu thuẫn thay vì cải tiến sản xuất.
Giải pháp quản lý:
- Thiết lập văn hóa hỗ trợ, đưa vào đào tạo hội nhập.
- Bố trí nhân sự hướng dẫn người mới (mentor).
- Gắn trách nhiệm tổ trưởng với kết quả hòa nhập.
- Cung cấp kênh phản ánh ẩn danh và an toàn.
Doanh nghiệp muốn phát triển bền vững cần xây dựng môi trường làm việc tích cực, nơi mọi thành viên đều được tôn trọng và hỗ trợ lẫn nhau. Văn hóa “ma cũ nạt ma mới” cần được xử lý dứt điểm ngay từ gốc.
