Khi nói đến 4M, hầu hết chúng ta trong ngành sản xuất đều không còn xa lạ. Cụ thể, 4M bao gồm:
- Man (Con người)
- Methods (Phương pháp hay quy trình)
- Machines (Máy móc thiết bị)
- Materials (Nguyên vật liệu)
Cá nhân tôi, dù đã hiểu khá rõ về 4M, nhưng phải thừa nhận rằng đôi khi việc áp dụng 4M một cách triệt để vào công tác quản lý sản xuất hàng ngày lại chưa được thực hiện đầy đủ. Chính sự chủ quan này đã khiến không chỉ tôi mà cả đội ngũ phía dưới nhiều lần vấp ngã.
SỰ CỐ KÉP: 3 LẦN ĐỔ HÀNG TRONG 4 NGÀY
Một trong những bài học lớn nhất mà chúng tôi trải qua là sự cố đổ hàng liên tiếp chỉ trong 4 ngày làm việc.
❶ Lần 1 – Sự cố ca đêm
Xảy ra ở ca 3, khi tại hiện trường chỉ có người thao tác và tổ trưởng. Các cấp quản lý vắng mặt.
Nguyên nhân ban đầu được xác định là thiết bị bị kẹt, nhưng người thao tác không nhận ra và vẫn cố kéo xe hàng, dẫn đến đổ hàng và hư hỏng sản phẩm.
Ngay hôm sau, chúng tôi đã xác nhận hiện trường, họp khẩn để phân tích nguyên nhân và đề ra hướng khắc phục.
❷ Lần 2 – Sự cố lặp lại
Khi các biện pháp phòng ngừa của lần 1 chưa kịp triển khai đồng bộ, thì lại xảy ra một sự cố tương tự ở một nhóm thao tác khác với một thiết bị khác.
Người thao tác mới vào học việc, chưa được đào tạo kỹ nên đã gây ra đổ hàng.
Tổng số hàng hỏng sau 2 sự cố lên tới gần 300 sản phẩm.
Chúng tôi lập tức mở điều tra sâu về thiết bị, và các yếu tố liên quan thiết bị, đồng thời tổ chức họp toàn bộ gần 400 người thao tác để phổ biến và nhấn mạnh việc phòng tránh lỗi tương tự.
❸ Lần 3 – Sự cố tổng hợp
Diễn ra vào ca 3, ngày thứ 4, khi một người thao tác đang di chuyển hàng qua nhiều thiết bị thì xảy ra đổ 150 sản phẩm.
Lần này, nguyên nhân không còn chỉ là máy móc mà là tổ hợp của nhiều yếu tố:
- Sàn xưởng có lỗ hổng
- Bánh xe bị kẹt
- Thùng hàng xếp chồng nhưng rãnh chống trượt bị mòn/vỡ
- Người thao tác di chuyển quá nhanh, không quan sát kỹ
Đây là hồi chuông cảnh tỉnh cho toàn bộ hệ thống.
BÀI HỌC LỚN VỀ 4M
Qua 3 sự cố liên tiếp, tôi cùng các cấp quản lý đã thẳng thắn nhận lỗi:
Chúng tôi chỉ tập trung vào máy móc, mà bỏ quên các yếu tố còn lại của 4M – đặc biệt là con người, phương pháp thao tác, điều kiện nhà xưởng, công cụ, đồ gá, và chất lượng vật tư.
Chúng tôi hiểu rằng:
Không thể chủ quan, không thể chỉ tập trung vào một yếu tố. Mọi thứ đều liên quan đến nhau và đều có thể trở thành nguyên nhân gây tai nạn, ảnh hưởng đến an toàn người lao động và sản phẩm.
Từ đó, toàn bộ hệ thống sản xuất của chúng tôi đã thay đổi tư duy:
✅ Soát xét tổng thể tất cả yếu tố của 4M hàng ngày
✅ Liên tục nhắc nhở và đào tạo lại người thao tác
✅ Không chờ sự cố xảy ra mới tìm giải pháp, mà phải luôn chủ động ngăn chặn từ gốc.

